Την λένε αρχόντισσα της πέτρας! Η αρχοντιά της όμως, απλώνεται πιότερο στην ιστορία της: Αρχαία Παρασσία, οι Ενετοί και Φράγκοι (12ος-13ος αιώνας μ.Χ.) , οι Παλαιολόγοι το 1450, ο Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων, τα Ορλωφικά και βέβαια το 1821.
Η πνευματική της άνθηση υπογραμμίζεται και από την ανέγερση και λειτουργία του Γυμνασίου της στα 1890, από τα πρώτα στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος. Αυτό που τη κάνει, ωστόσο, ξεχωριστή είναι η βιβλιοθήκη της. Τι να πω!
Κωνσταντίνος Νικόπουλος - Αγαθόφρων (1786 Σμύρνη - 1841 Παρίσι) ο δωρητής των βιβλίων. Ο πατέρας του Γεωργάκης - Χατζή Νικόπουλος από την Ανδρίτσαινα βρέθηκε στη Σμύρνη, φοβούμενος αντίποινα για τα Ορλωφικά. Εκεί θα γνωρίσει τη μετέπειτα σύζυγο του Παναγιώτα Ματζουράνη. Γόνος λοιπόν της Παναγιώτας και του Γεωργάκη περί τα 1786 είναι ο Κωνσταντίνος. Η ενηλικίωση τον βρίσκει στο Βουκουρέστι ως φοιτητή. Από εκεί λοιπόν ξεκινά η ασχολία του με το βιβλιεμπόριο. Στα είκοσι χρόνια του έχει ιδιωτική βιβλιοθήκη με 110 τίτλους. Το 1806 βρίσκεται στο Παρίσι και το 1814 έχει θέση υποβιβλιοθηκάριου στη βιβλιοθήκη της Γαλλικής Ακαδημίας. Πέρα από αυτό το επάγγελμα ο Κωνσταντίνος υπήρξε αρθρογράφος, ποιητής, μουσικοσυνθέτης, κριτικός, εκδότης , δημοσιογράφος, ιστοριοδίφης, σχολιαστής αρχαίων κλασικών, μελετητής, κειμενογράφος και δάσκαλος λογοτεχνίας και φιλολογίας. Η βιβλιοσυλλογή ωστόσο, ήταν το μεγάλο του πάθος. Απέκτησε μία από τις σημαντικότερες ιδιωτικές βιβλιοθήκες της Ευρώπης. Οι εκτιμήσεις μιλούν για 4000 τίτλους. Η απόφασή του να δωρίσει τα βιβλία του στην Ανδρίτσαινα (που ποτέ δε γνώρισε) δεν πραγματοποιήθηκε εν ζωή. Στη διαδικασία της απογραφής και συσκευασίας των βιβλίων του γδέρνει βαθιά το χέρι του τινάζοντας τη σκόνη από τα κασόνια. Η πληγή μολύνθηκε και στις 12 Ιουνίου του 1841 ο Κωνσταντίνος θα πεθάνει από τέτανο στο νοσοκομείο «Dieu». Οι πληροφορίες που έχουμε μας λένε ότι το 1840, 47 κιβώτια με βιβλία φτάνουν στο λιμάνι του Ναυπλίου. Τα βιβλία δεσμεύονται μέχρι να πληρωθούν τα ναύλα. Το 1844 τα βιβλία "λευτερώνονται" και μεταφέρονται με μουλάρια στην εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας στην Ανδρίτσαινα, όπου παρέμειναν εκεί επί 35 χρόνια.
Το 1879 τα βιβλία μεταφέρονται σε νεόδμητο κτίσμα μέχρι το 1998. Η συνέχεια είναι το πολύ όμορφο νεοκλασικό σπίτι της ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑΣ.
Εδώ λοιπόν, στα δυτικά του Λυκαίου όρους, στα σύνορα με την Αρκαδία (η Παρασσία ήταν περιοχή της Αρκαδίας στην Αρχαία Ελλάδα) βρέθηκα τον περασμένο Ιούνη με αφορμή το ναό του Επικουρίου Απόλλωνα. Γι αυτόν σας μίλησα στην προηγούμενη ανάρτηση (https://www.geotzan.com/tembleofapolloepikourios)
Η Ανδρίτσαινα όμως αξίζει να της δώσει κανείς χρόνο, εκτός από το ναό του Απόλλωνα και τη Βιβλιοθήκη της. Μια "πέτρινη πολιτεία" , με τα σοκάκια της, τη πλατεία με τα αιωνόβια πλατάνια, το Λαογραφικό μουσείο ,τον Άγιο Θεράποντα και τον Άγιο Νικόλα, τα στέκια της και το κατσικάκι λαδορίγανη. Η διαμονή μου ήταν στο "retro" Θεοξένια στο έμπα της πόλης.
Το μονοπάτι για τον Άγιο Θεράποντα / The path to Agios Therapondas
Η εκκλησία του Άγιου Θεράποντα / The church of Agios Therapondas
Το Λαογραφικό μουσείο / The Folklore Museum
Δημόσια Ιστορική βιβλιοθήκη Ανδρίτσαινας
Andritsaina Public Historical Library
Όμηρος Διδύμου του Παλαιοτάτου εις την Οδύσσειαν εξήγησις Βενετία 1528
Homer Venecia 1528
Το μπλε αυτό μολύβι σύμβολο αλληλεγγύης Ελλάδος Ελβετίας
2 Ιούνη 2018
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΑ ΕΥΡΣΚΟΜΕΝΑ Φραγκφούρτη 1584-1596 / ARISTOTELUS Frankfurt 1584-1596
ΟΜΗΡΟΣ Ομήρου Οδύσσεια Φλωρεντία 1519 / Homer Odyssey Florence 1519
ΑΙΣΟΠΟΣ Ελβετία - Βασιλεία 1536 / AESOPUS Switzerland - Basel 1536
ΑΝΑΚΡΕΩΝ Παρίσι 1780 / ΠΙΝΔΑΡΟΣ Ρώμη 1515 / ΣΟΦΟΚΛΗΣ Φραγκφούρτη 1544
ANACREON Paris 1780 / PINDAR Rome 1515 / SOPHOCLES Frankfurt 1544
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ Παρίσι 1528 / ΑΡΣΕΝΙΟΣ Βενετία 1534
ARISTOPHANES Paris 1528 / ARSENIOS Venice 1534
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ Βενετία 1538 / ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ Στρασβούργο 1515
ARISTOPHANES Venice 1538 / ISOCRATES Strasbourg 1515
Ιδιοχειρη δωρήτρια επιστολή Νικόπουλου Παρίσι 1 Ιουνίου 1838
Holographic letter of donation by Nikopoulos Paris 1 June 1838
Πληροφορίες / info : http://www.andritsainalibrary.gr/
Δημοσίευση / publication : 05.08.2023