
Οδοιπορικό στο Αχελώο 1ο μέρος
Trekking to Acheloos river 1st part

Ένα μεσημέρι, αρχές του Μάη, απολαμβάνοντας δροσερές Fischer στο “Τρίγωνο” με το φίλο μου το Σπύρο, “έπεσε” η ιδέα…
Για το Σπύρο σας έχω μιλήσει στο παρελθόν, σε αναρτήσεις μου για τα όρη του Βάλτου και τη Σκουληκαριά Άρτας (εδώ). Ορεσίβιος, λάτρης της φύσης και της ορειβασίας.
- Πάμε στο κατόπι του Αχελώου από τις πηγές μέχρι όπου βγει; μου λέει.
- Φίλε, να βγουν οι εξετάσεις καλές και πάμε…
Αρχές του Ιούνη πήρα τα αποτελέσματα. Ήταν όλα καλά και “ρεπό” μέχρι το τέλος Οκτώβρη. Ίσως το γνωρίζετε, αλλά η μισή απόλαυση ενός οδοιπορικού είναι η σχεδίασή του. Χιλιομετρικές αποστάσεις, σημεία για ελεύθερη κατασκήνωση, καταγραφή εξοπλισμού, οικισμοί με δυνατότητα εστίασης, μνημεία της φύσης και του ανθρώπου.
Στους υπολογισμούς μας έλειπε ένα δεύτερο όχημα (4Χ4). Είναι η καλύτερη οδική βοήθεια για τα ορεινά περάσματα και τις εσχατιές της Πίνδου. Τελικά το RAV του Βασίλη έδωσε τη λύση! Έτσι λοιπόν στις 20 του Ιούνη, το ένα όχημα από Αθήνα και το άλλο από Μαραθώνα, στις 11:00, συναντήθηκαν στο ferry του Ρίο: ο γράφων, ο Σπύρος, ο Βασίλης, το RAV και το TJ.
Περάσαμε τη νεόδμητη γέφυρα του Εύηνου και στη Γαυρολίμνη “πήραμε” το καφεδάκι μας. Η θερμοκρασία ανάμεσα στους 33 και 35C. Στις ευθείες του Αγρινίου, έχοντας στα δεξιά μας τη Τριχωνίδα και στα αριστερά μας τη Λυσιμαχεία πιάσαμε το ταβάνι του καύσωνα…42C. Έτσι θα πάει;
Στο Νέο Χαλικιόπουλο φουλάραμε καύσιμα και στο Γιαννιώτη “φουλάραμε” μπύρες! Στο σπίτι του Σπύρου, στη Σκουληκαριά, μας περίμεναν πίτες της Ανθής και παλαιωμένη Ζαμπέλα. Ουκ εστίν αριθμός… Από Μαραθώνα έχουμε 394Km. 8h στο δρόμο και η πρώτη και μοναδική διανυκτέρευση με “πολιτισμό” (wc και douche) είναι πραγματικότητα… για μετά φρόντισαν οι θεοί των βουνών και των ποταμών.

Η κόκκινη εκκλησία / The red church / 39.354526, 21.186018
Μέρα δεύτερη, 21.6.2024. Στις 08:30 ξεκινήσαμε για Άνω Καλεντίνη. Καφεδάκι στη “Λαγκάδα”. Φυσική ομορφιά, ευγένεια και pos παρακαλώ. Στο Παλαιοκάτουνο πήραμε παγάκια για τα ψυγεία μας… το νερό πρέπει να ήταν από αγιασμό…
Πριν το Βουλγαρέλι σταθήκαμε στη Κόκκινη Εκκλησία.
Διαβάζω από το λήμμα της Ιεράς Μητρόπολης Άρτας.
“Μακριά απ' την κοσμικότητα της παλιάς πρωτεύουσας του Δεσποτάτου, και μέσα στη γαλήνη του Τζουμερκιώτικου ειδυλλιακού τοπίου κτίσθηκε ένα ακόμη εξαίσιο δείγμα βυζαντινής τέχνης, ο περίφημος ναός των Γενεθλίων της Θεοτόκου ή Κόκκινη Εκκλησιά, όπως επικράτησε να λέγεται…
Ο ναός κτίστηκε το 1281 απ' τον πρωτοστράτορα Ιωάννη Τσιμισκή και τον αδελφό του Θεόδωρο, όταν Δεσπότης της Άρτας ήταν ο Νικηφόρος Α', όπως μας πληροφορεί φθαρμένη κτητορική επιγραφή γραμμένη σε τοίχο του εσωτερικού του”.








Συνεχίσαμε για Βουλγαρέλι και Άγναντα. Πριν τον οικισμό της Σγάρας, στα αριστερά μας, αντικρίσαμε το ομώνυμο πέτρινο γεφύρι. Γεφυρώνει το Άραχθο στα 420m, με ύψος τόξου στα 10,40m. και καταστρώματος 40,7m.

Γεφύρι Σγάρας / Sgaras stone bridge / 39.446633, 21.070632
Στα Πράμαντα φουλάραμε καύσιμα. Η ώρα είναι 12:30. Το επόμενο πετρογέφυρο δίπλα στη Bailey, αφήνοντας πίσω μας τον οικισμό Χριστοί, είναι του Συγκούνα. Γεφυρώνει το Καλαρρύτικο ποτάμι, παραπόταμο του Άραχθου στα 490m. Το ύψος του τόξου είναι στα 11,20m. και καταστρώματος 21,4m.Το γεφύρι κατασκεύασε ο Συρρακιώτης μεγαλέμπορος Συγκούνας. Πριν γίνει το γεφύρι υπήρχε συρματόσχοινο με καλάθι για να περνούν τα εμπορεύματά του απέναντι. (Η κατασκευή σώζεται μέχρι σήμερα).

Γέφυρα Συγκούνα και η bailey / Stone bridge Sigouna and bailey / photo 1996 / 39.561899, 21.109129


Γέφυρα Συγκούνα και η bailey / Stone bridge Sigouna and bailey / photo 2024 / 39.561899, 21.109129
Συνεχίσαμε για τη μονή Κηπίνας. Μοναδικής αρχιτεκτονικής ομορφιάς, λαξευμένο εξ ολοκλήρου σ΄ ένα απόκρημνο, βράχο πραγματικό μετέωρο. Η πρώτη επίσκεψη του φωτογραφικού φακού του γράφοντα έγινε εδώ στα 1996. Οι διαφορές είναι περισσότερο από ορατές. Το δύσβατο μονοπάτι προσέγγισης της μονής έχει αντικατασταθεί από πλακόστρωτο με κουπαστές ασφαλέστερες, τουαλέτες και διάφορα σημεία αναψυχής. Είναι επισκέψιμο, φροντισμένο και η κατασκευή του ανάγεται ίσως στα 1212.


Μονή Κηπίνας / Kipina's monastery / 39.567405, 21.130430


Μονή Κηπίνας / Kipina's monastery / photos 1996 / 2024



Μετά από 6,5km φτάσαμε στους Καλαρρύτες. Στάθμευση στη βορεινή είσοδο του χωριού και γραμμή στην “Άκανθο” του Ναπολέοντα και της Λαμπρινής. Κολοκυνθοανθοί, λευκό Ζίτσα, κοκκινιστό με μανιτάρια… αλλά έχουμε δρόμο ακόμα και αναζήτηση θέσης για διανυκτέρευση.

Καλαρρύτες η πλατεία / Kalarites / 39.584234, 21.124917


"Άκανθος" / "Akanthos" Καλαρρύτες / Kalarites
. Στον αυχένα του Μπάρου (1900m) ήμασταν στις 16:30 αντικρίζοντας όλο το ανάγλυφο των Τζουμέρκων . Διάσπαρτες δυάρες κορφές μέχρι εκεί που πιάνει το μάτι σου.

Αυχένας "Μπάρου" 1900m / "Baros" pass / 39.615229, 21.173633

Αυχένας "Μπάρου" προς Νοτιοανατολικά / "Baros" pass View to SE

Αυχένας "Μπάρου" προς τα Βορειοδυτικά / "Baros" pass to NW

"Μπάρος" μνημείο εμφύλιου / "Baros" civil monument
Κατηφορίσαμε στα 1000m μετά από τριάντα λεπτά. Η πρόβλεψη για κατασκήνωση στη μονή Γαλακτοτροφούσας πήγε περίπατο. Η μονή ήταν σε αναπαλαίωση, με σκαλωσιές, μπετονιέρες, διάσπαρτη ξυλεία οικοδομής, άντε τώρα να στήσεις τον οντά… Η επιλογή δεν ήταν τυχαία, όπως άλλωστε και όλες οι διανυκτερεύσεις. Πάντα δίπλα στον Ασπροπόταμο (Αχελώο).Ξανά στ΄ “άλογα” και επόμενη επιλογή ήταν ο Προφήτης Ηλίας (1835).


Μονή Γαλακτοτροφούσας 1799 / Galagtotrofousas monastery / 39.649821, 21.205224

Προφήτης Ηλίας 1835 / Prophet Elias / photo 1996 / 39.675410, 21.198392


Η παρακείμενη πηγή στερεμένη, αλλά είπαμε εδώ… Η ώρα 18:30, υψόμετρο 1200m, θερμοκρασία στους 30οC και από τη Σκουληκαριά έχουμε κάνει 153Km και 10h στο δρόμο.
Περιμέναμε να πέσει ο ήλιος πίσω από τις πλαγιές της Τσούμα Αρόσα για να στήσουμε τις σκηνές μας. Ο αύλιος χώρος του ναού που είχε ίσκιο δεν ήταν προσβάσιμος με τα οχήματα. Η θερμοκρασία κοντά στους 25οC και μετά τις εννέα βάλαμε μακρυμάνικα, βραδινό είχε ωά και άπειρα swan με ντοματοσαλάτα. Το πνεύμα των αγγέλων έρεε, όπως άλλωστε κάθε βράδυ. Νερό δεν είχαμε, αλλά το αλκοόλ έφτανε και για λούσιμο!!!

Για τις πηγές του Αχελώου / For the sources of Acheloos
Μέρα Τρίτη, 22.6.2024. Στις 9:30 αφήσαμε το μνημείο του 19ου αιώνα και τραβήξαμε για το Χαλίκι Τρικάλων. Η απόσταση είναι δύο χιλιόμετρα και σταθμεύοντας στη πλατεία του οικισμού πίναμε το καφέ μας κάτω από τους αιωνόβιους πλάτανους. Είμαστε μια ανάσα από τις πηγές του Αχελώου, του Άσπρου, του Ασπροπόταμου, του Αργυροδίνη, του Θόα και Θέστιου γιού του Ουρανού της Γης και του Ήλιου. Θεού των ποταμών. Γόνος της γης της Δολοπίας. Σύνορο της Αιτωλίας με την Ακαρνανία, ζωοδότης της Αρχαίας Στράτου και των Οινιάδων.


Αποφασίσαμε να πάμε με το ένα όχημα στα οροπέδια της Βερλίγκας. Το TJ είχε μόνο μία θέση, του συνοδηγού. Το RAV είχε τρείς… Τα 16Km από το Χαλίκι μέχρι τα 2090m κράτησαν 2h. Πετροβολώνας, νεροφαγώματα, ανεβοκατέβα και τελικά το RAV τα κατάφερε. Μας σταμάτησε ένα ανάχωμα λίγο πριν το προορισμό μας. Το είχαμε συναντήσει και το 2020, αλλά αυτή τη φορά ήταν απροσπέλαστο… Ανεξήγητη αυτή η κατάσταση σ΄ ένα οδικό δίκτυο επίσημα καταχωρημένο στους χάρτες. Τέλος πάντων!

"Βερλίγκα" πηγές Αχελώου 2090m. / "Verlinga" springs of Acheloos river 2090m 39.672501, 21.128612




Λοιπόν, οι τρείς στάνες από το Χαλίκι μέχρι εδώ ήταν εγκαταλελειμμένες. Μία εξήγηση η έλλειψη νερού, που σε άλλες χρονιές, ήταν πλουσιοπάροχο, από τις πηγές του Λάκμου, ίσως μια δεύτερη εκδοχή η στροφή των κτηνοτρόφων προς τα γελάδια, με εγκατάλειψη την εκτροφή αρνοκάτσικων. Ωστόσο, στο χρόνο που αφιερώσαμε σε αυτή την εσχατιά, συναντήσαμε ορδές ορειβατών και εποχούμενων. Όλοι αναζητούσαν μια δρακόλιμνη. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Μόνο κεφαλάρια με νερό που τροφοδοτούν μια καταβόθρα. Είναι ένα ωραίο αφήγημα για τον επισκέπτη, αλλά δρακόλιμνη δεν υπάρχει. Ίσως κάτι σημαντικό για τέτοιο υψόμετρο, ήμασταν με κοντομάνικα παρακαλώ.

Η καταβόθρα / the sinkhole
Η επιστροφή κράτησε λιγότερο χρόνο. Καταλήξαμε στη πέτρινη γέφυρα του Καπραρία στο Χαλίκι στις 14:00. Το μνημείο είναι του 1500 και γεφυρώνει το ομώνυμο ρέμα στα 1146m, παραπόταμο του Άσπρου. Το ύψος του τόξου είναι στα 6,20m. και το μήκος του καταστρώματος στα 21m.
Για μεσημεριανό καταλήξαμε πάλι στη πλατεία στο Χαλίκι για κατανάλωση πρωτεϊνών και ζύθου…


Γέφυρα "Καπραρία" 1500 / "Kaparia" stone bridge / 39.681936, 21.189495 / photos 1996 / 2024
Η συνέχεια είχε Δολιανά για το ναό Τιμίου Σταυρού. Μας περίμενε μια μεγάλη έκπληξη όμως. Το κομμάτι του οδικού άξονα από τη διασταύρωση της Καλλιρρόης μέχρι τη Κρανιά το είχε καταπιεί ο Ντάνιελ. Ολική καταστροφή του οδικού δικτύου από τα ορμητικά νερά του Σκληνασιώτικου ρέματος. Η διαδρομή από και προς Καλαμπάκα γίνετε από Περτούλι, Νεραϊδοχώρι.

Η Καλιρρόη από το Cap Gras / Kaliroi village 39.627809, 21.293071
Ψάχνοντας τις επιλογές μας καταλήξαμε για καφέ στη πλατεία της Καλλιρρόης. Εκεί συναντήσαμε το Κώστα. Μάθαμε πολλά για το τόπο και τα προβλήματά του. Ίσως μοιάζει απίστευτο, αλλά η δημόσια δασική έκταση της περιοχής έχει εκχωρηθεί για εκμετάλλευση στη Coca Cola και στη ΤΕΡΝΑ… μάλιστα. Ο Κώστας μας είπε ακόμα πως θα φτάσουμε στο ναό του Τιμίου μέσα από το δασικό οδικό δίκτυο. Να είναι καλά…

Γεφύρι "Κατούνα" Κρανιάς 1860 / stone bridge Kranias / 39.622128, 21.347144
Επιστρέψαμε στο κεντρικό δρόμο Χαλίκι – Ελάτη και κάναμε αριστερά προς Πολυθέα. Στη πρώτη διασταύρωση, πριν τον οικισμό, κάναμε αριστερά σε χωματόδρομο. Μετά από δέκα περίπου χιλιόμετρα κοπάνημα και σκόνη μπήκαμε στον οικισμό της Κρανιάς. Η ώρα είναι 19:20 και το πέτρινο γεφύρι του Κατούνα – Μύλου - Βακούφικου είναι στα αριστερά μας. Η κατασκευή του ανάγεται στα 1860, είναι στα 1153m υψόμετρο ,το ύψος του τόξου είναι 6m. και του καταστρώματος 29m.

Ναός Τιμίου Σταυρού Ασπροποτάμου / Church of the Holy Cross / 39.630111, 21.342278
Σε λίγα λεπτά ήμασταν στον αύλειο χώρο του ναού Τιμίου Σταυρού Κρανιάς Ασπροποτάμου. Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν αυτό το αριστούργημα αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα. Οι δεκατρείς τρούλοι, τα εξωτερικά ανάγλυφα με διάφορες παραστάσεις, το μέτρο και η θέση του μνημείου. Μέσα δεν μπήκαμε, ήταν κλειστά. Διαβάζω ότι δεν υπάρχει αγιογράφηση, τι σημασία έχει όμως…



